Sa të informuar janë të rinjtë shqiptarë për dëmet që mund t’ju shkaktohen nga valët e telefonisë së lëvizshme dhe pajisjeve wireless?

Nga: DORIAN META/ Specialist i Traumave dhe Rehabilitimit

Në vitin 2001 IARC (Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit), pjesë e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, ka shtuar në rrezikshmëri dallgët elektromagnetike me frekuence të ulët në kategorinë 2B duke i cilësuar këto si dy herë më shumë faktorë rreziku në Leuceminë Infantile si rrjedhojë e kohëzgjatjes së tepërt ndaj fushës magnetike më të lartë se 0.4 microTesla. Kategoria 2B është e përshkruar si klasë e mundshme tumorale për njeriun. Me datë 12 qershor 2014 konferenca e ARPA, enti i cili kontrollon dëmet elektromagnetike, prezantoi rezultatet e kërkimeve shkencore kundrejt emisionit elektromagnetik të telefonisë me rrjet përdorimi 2G dhe 3G dhe mënyrat e marrjes së sinjalit. Një telefonatë e bërë me rrjetin 3G doli me rezultate nga 10 deri ne 100 herë më pak i dëmshëm se rrjeti 2G, si dhe nëse fusha e sinjalit është tërësisht e plotë dëmet janë dhjetëra herë më pak të dëmshme se në ato zona që sinjali është i dobët.
Por rëndësia më e madhe, gjithashtu e lidhur kjo edhe me kohëzgjatjen e përdorimit të celularit, është dëmi që shkaktohet apo përforcohet nga dallgët elektromagnetike të telefonisë mobile. Sipas një publikimi të universitetit të Bordeaux, të flasësh shumë në telefon mund të shkaktojë probleme celebrale të përkohshme. Meningioma e Glioma janë dy nga disa tumorë cerebralë që marrin përforcim nga telefonat celulare.
Kështu që, thonë ekspertët, është e mjaftueshme një telefonatë prej 30 min me celulare për të shtuar riskun për dëme serioze në tru.
Përveç Meningiomës dhe Gliomës, dispozitivët celularë mund të jenë shkaktarë të Neuromave Akustike, apo të disa patologjive të ndryshme Tumorale.

Pas vitit 2011 dhe me shumë denoncime të botës shkencore, Organizata Botërore e Shëndetësisë pranoi se:
Dallgët elektromagnetike të celularëve dhe të aparatëve wireless mund të shkaktojnë tumore tek njeriu.
Ky informacion shqetësues u dha nga Prof. Samet, i cili bashkë me 34 ekspertë që kanë kryer studime epidemiologjike tek njerëzit, treguan me saktësi që ka një përputhje me kohëpërdorimin e celularit dhe lindjes së një tumori akustik (në vesh) apo të një Gliome (tumor shumë i keq dhe sulmues agresiv).
Për të përmirësuar dhe ulur riskun njëkohësisht, këshillon Prof.Samet, është mirë të përdoren masa parandaluese si përdorimi i Aurikolarëve, ose nëse është e mundur të shkruhen mesazhe në vend të një telefonate.
Por dëmi për shëndetin dhe njeriun nuk ndalon me kaq!
Sipas një studimi të publikuar në vitin 2007 nga gazeta Indiane Hiunstan Times, studiuesit përcaktojnë që risku për shëndetin shtohet akoma më shumë për ata banorë që jetojnë në zonën rurale, arsye se për të bërë të munduar mbulimin e sinjalit forca e tij shtohet duke shtuar gjithashtu edhe riskun e shfaqjes së një tumori në tru.
Por një rëndësi akoma më të madhe, përcaktohet në studim, duhet pasur edhe ndaj linjave elektrike me ngarkesë të lartë të cilat jonizojnë përreth tyre atmosferën dhe kjo në kohë shton riskun e një dëmi të mundshëm.
Energjia që celularët lëshojnë absorbohet nga qelizat e trupit, e cila shndërrohet në nxehtësi me efekt rritjen e temperaturës së brendshme.
Por njeriu ka disa organe si kristalini i syrit, i cili nuk ka vaskolarizim dhe nga kjo rritje temperature në kohë dëmtohet dhe krijon atë që njihet si Katarata. Edhe Testikujt e meshkujve që në normalitet punojnë me një temperaturë më të ulët se ajo e trupit, gjë që kjo rritje e nxehtësisë së detyruar mund të provokojë Infertilitet (mungesa e aftësisë për të bërë e fëmijë).
Një normativë Evropiane ka vënë në akt mospërdorimin e telefonit celular në shkollë dhe gjithashtu të linjave wireless duke preferuar lidhjet LAN (me kavo) ose USB për internetin. E gjitha kjo për të parandaluar siç thamë më lart incidencën e Leucemisë Infantile.

Disa nga dëmet e dokumentuara të lëna nga dallgët elektromagnetike të telefonisë mobile
janë:

Shtojnë intolerancën psikofizike duke shtuar nervozizmin
Shkaktojnë probleme me një gjumë të parehatshëm me zgjime të shpeshta gjatë natës dhe ëndrra.
Mungesë përqendrimi
Lodhje kronike
Dhimbje e shpeshtë koke, ku rezultojnë si arsye primare e personave që përdorin Iphone ose Nokia 3310 si aparate që përdorin amplifikatorë të fuqishëm për thithjen e valëve telefonike.
Shqetësime të pashpjegueshme
Shtimin e agresivitetit
Depresion atipik
Sterilitet tek meshkujt dhe femrat
Takikardi dhe ipertension esencial
Migrenë
Leucemia Infantile

Kundrejt këtyre problemeve të shkaktuara nga dallgët elektromagnetike, SHBA me komisionin FCC( Komisioni Federal për Telekomunikacionin) ka vendosur limitet e SAR (masa e thithjes elektromagnetike nga qelizat) 1.6 watt/Kg për 1 gram qelizash. Kurse Evropa e ka 2 watt/Kg të bazuar në 10 gram qeliza.

Ja disa nga Smartphonë me SAR më të ulët:

Samsung galaxy note 2 0.17 W/Kg
Samsung galaxy S3 0,21 W/Kg
LG G3- Acer Liquid E2 0.23 W/Kg
Galaxy S4 0.28 W/Kg
Ascend P7 –Note 3 0,29 W/Kg
S4 mini 0.33 W/Kg
Xperia Z2 0.38 W/Kg
G2 e Nexius 4 0.41 W/Kg
Htc One M8 0.42 W/Kg
G2 mini 0.46 W/Kg

Ja disa nga Smartphonet me SAR më të lartë:

iPhone 4s 0.99 W/Kg
iPhone 5s 0.901 W/Kg
Htc One M7 0.87 W/Kg
Moto G 0.79 W/Kg
Xperia Z1 0.77 W/Kg
Xperia Z1 Compact 0.77 W/Kg
G615 0.69 W/Kg
Wax 0.687 W/Kg
Ascend P6 e P7 mini 0.64 W/Kg
Galaxy S5 0.56 W/kg

Limiti i SAR për Shqipërinë
Asnjëherë kjo e dhënë s’ka për të qenë reale dhe konkrete. Shqipëria është e zotëruar nga telefonia mobile e shumë markave si Samsung, Iphone, Nokia, Sony, marka këto që janë super të pajisura me amplifikatorë valësh duke shtuar riskun e dëmit.
Për të mos folur për “pushtimin” e antenave telefonike që i gjejmë sipër të çdo pallati, në cep të çdo shtëpie dhe që asnjë institucioni publik nuk i intereson ti kontrollojë dhe ti monitorojë në forcën e rrezes.
Sipas raportit të sigurimit të Evropës për frekuencat mobile, antenat nuk duhet të jenë nga njëra- tjetra më afër se 600 M të vendosura në maja strategjike dhe të lejuara nga organet e kontrollit përkatës që të mos kenë ngadalësime të valëve për të mos përdorur amplifikatorë.